Главная/Аб камiтэце

Аб камiтэце

Сёння Дзяржаўны ваенна-прамысловы камітэт Рэспублікі Беларусь (далей - Дзяржкамваенпрам) займае вядучае месца ў забеспячэнні нацыянальнай бяспекі і абараназдольнасці дзяржавы, у рэалізацыі яго інавацыйнай і знешнеэканамічнай палітыкі.

За 17-гадовую гісторыю з дня свайго ўтварэння (Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 30 снежня 2003г. № 599) Камітэт прайшоў этапы станаўлення і развіцця ў адпаведнасці з працэсам бесперапыннага павелічэння аб'ёмаў вырашаемых задач, звязаных з забеспячэннем ваеннай бяспекі дзяржавы і патрэбамі Узброеных Сіл Рэспублікі Беларусь у аснашчэнні новымі сучаснымі ўзорамі (сістэмамі) ўзбраеньняў, а таксама выкананнем міжурадавых дамоваў у сферы ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва, якi стаў рэспубліканскім органам дзяржаўнага  кіравання, які праводзiць у поўным аб'ёме ваенна-тэхнічную палітыку дзяржавы i ажыццяўляе рэгуляванне і кіраванне ў такіх галінах, як:

  • развіццё і ўтрыманне ўзбраення, ваеннай і спецыяльнай тэхнікі;
  • распрацоўка і рэалізацыя стратэгіі развіцця абароннага сектара эканомікі, прыняцце комплексу мер, накіраваных на стварэнне ўмоў для эфектыўнай работы арганізацый, якія ўваходзяць у сістэму Дзяржкамваенпрама;
  • рэалізацыя дзяржаўнай палітыкі ў галіне ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва;
  • рэалізацыя дзяржаўнай палітыкі ў галіне экспартнага кантролю;
  • рэалізацыя дзяржаўнай палітыкі ў сферы навігацыйнай дзейнасці;
  • каардынацыя дзейнасці ў гэтых абласцях іншых рэспубліканскіх органаў дзяржаўнага кіравання.

Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 13 красавіка 2015 г. №164 Дзяржкамваенпраму прадастаўлены паўнамоцтвы па рэгуляванні дзейнасці ў галіне эксперыментальнай авіяцыі Рэспублікі Беларусь, якія прадугледжваюць дзяржаўную рэгістрацыю эксперыментальных паветраных судоў, сертыфікацыю ў галіне эксперыментальнай авіяцыі, распрацоўку і зацвярджэнне Авіяцыйных правіл.

Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 28 лютага 2017 г. № 49 «Аб дзяржаўным рэгуляванні экспартнага кантролю» на Дзяржкамваенпрам ўскладзены функцыі спецыяльна ўпаўнаважанага дзяржаўнага органа ў галіне экспартнага кантролю.

Дзяржкамваенпрам падпарадкоўваецца Савету Міністраў Рэспублікі Беларусь, а па асобных пытаннях дзейнасці ў адпаведнасці з заканадаўчымі актамі - Прэзідэнту Рэспублікі Беларусь.

Рэарганізацыйныя мерапрыемствы, якія праводзiлicя ў ходзе развіцця Дзяржкамваенпрама дазволілі стварыць сучасную мадэль кіравання, якая спрыяе дынамічнаму развіццю абаронна-прамысловай галіны, пабудаваць прынцыпова новую рацыянальную і эфектыўную сістэму ўзаемадзеяння з іншымі рэспубліканскімі органамі дзяржаўнага кіравання па фарміраванні дзяржабаронзаказу, павысіць эфектыўнасць рэалізацыі дзяржаўных праграм у галіне стварэння новых і высокіх тэхналогій, накіраваных на засваенне ў вытворчасці высокотэхналагічнай прадукцыі ваеннага прызначэння і забеспячэнне патрэбаў заказчыкаў ў сучаснай зброі ў рамках правадзімай дзяржаўнай палітыкі, а таксама канкрэтызаваць функцыі Камітэта, выпрацаваць аптымальную арганізацыйную структуру і штатную колькасць, павысіць эфектыўнасць яго працы, пазбавіць Дзяржкамваенпрам ад дублюючых і неўласцівых функцый, у пэўнай ступені дэбюракратызаваць працэс прыняцця кіраўнічых рашэнняў.

Кампактны, але прафесійны апарат Дзяржкамваенпрама праводзіць аналіз і ацэнку геапалітычных працэсаў, якія адбываюцца ў свеце, іх уплыву на развіццё рынку ўзбраеньняў, аператыўна знаходзіць і сістэмна развівае новыя напрамкі, фармуе і кантралюе пытанні выканання дзяржаўнай праграмы ўзбраення і дзяржаўнага абароннага заказу, праводзіць вялікую аналітычную працу па вывучэнні стану арганізацый беларускай «абаронкі», і на яе аснове распрацоўвае прагнозы вытворча-тэхнічнага і фінансава-эканамічнага развіцця арганізацый і іншае.

Дзейнасць Дзяржкамваенпрама як дзяржаўнага заказчыка па найбольш важных распрацоўках сістэм і комплексаў ўзбраення звязана з сур'ёзнымі дасягненнямі - распрацоўкай найноўшых узораў узбраенняў і ваеннай тэхнікі, здольных надзейна забяспечваць нацыянальную бяспеку і абараназдольнасць Рэспублікі Беларусь. Пры гэтым ажыццёўлены пераход ад распрацоўкі разрозненых сродкаў да стварэння сістэм ўзбраення ў рамках комплексных сістэмных праектаў, што дазваляе істотна павысіць іх баявыя магчымасці і канкурэнтаздольнасць на ўнутраным і знешніх рынках.

Мэтай  палітыкі дзяржавы ў галіне развіцця абароннага сектара эканомікі з'яўляецца забеспячэнне яго эфектыўнага функцыянавання як высокатэхналагічнай шматпрофільнай галіны эканомікі рэспублікі, а таксама стварэнне ўмоў для эфектыўнага выкарыстання навуковых ведаў у мэтах яго далейшага развіцця.

Навуковы патэнцыял Дзяржкамваенпрама грунтуецца на навуковых школах, якiя традыцыйна адносяцца да абароннай тэматыкi і створаны для яе навуковага забеспячэння, а таксама на навуковых школах, якія працуюць у сістэмах Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Міністэрства адукацыі і Міністэрства абароны, якія праводзяць базавыя навуковыя і ваенна-тэхнічныя даследаванні ў інтарэсах распрацовак прадукцыі ваеннага прызначэння.

У сістэме Дзяржкамваенпрама 12 арганізацый атэставаны як навуковыя, у якіх навуковымі даследаваннямі і распрацоўкамі займаецца каля 6 000 чалавек, сярод іх амаль 100 маюць навуковую ступень кандыдата або доктара навук. Для ўмацавання кадравага патэнцыялу, нарошчвання кваліфікацыі і прафесіяналізму акцэнт робіцца на кааперацыю адукацыі і прыкладной навукі. У гэтых мэтах пашыраецца практыка стварэння філіялаў ВНУ кафедраў на вытворчых прадпрыемствах.

Абаронны сектар эканомікі – магутная галіна эканомікі нашай дзяржавы, якая паспяхова і дынамічна развіваецца, якая ўключае ў сябе арганізацыі, якія маюць спецыяльныя дазволы (ліцэнзіі) на ажыццяўленне дзейнасці, звязанай са спецыфічнымі таварамі (работамі, паслугамі), і ажыццяўляюць навуковую і (або) вытворчую дзейнасць па стварэнні прадукцыі (выкананню работ, аказанню паслуг) ваеннага прызначэння (Закон Рэспублікі Беларусь ад 20 ліпеня 2016 года "Аб зацвярджэнні Ваеннай дактрыны Рэспублікі Беларусь»).

На сённяшні дзень у склад Дзяржкамваенпрама ўваходзіць 24 арганізацый, сярод якіх 3 рэспубліканскіх унітарных прадпрыемствы, 12 гаспадарчых таварыстваў, акцыі якіх належаць Рэспубліцы Беларусь і перададзены ў кіраванне Дзяржкамваенпрама, а таксама 9 падведамных арганізацый.

У сістэме Дзяржкамваенпрама створаны магутныя шматузроўневыя вертыкальна інтэграваныя структуры, здольныя распрацоўваць, серыйна вырабляць і распаўсюджваць на рынках канкурэнтаздольную прадукцыю, грунтуючыся на выбраных прыярытэтах у развіцці ўзбраення.

На 1 студзеня 2019 г. у Рэспубліцы Беларусь ліцэнзію на права ажыццяўлення дзейнасці, звязанай з прадукцыяй ваеннага прызначэння (ПВП), маюць 155 арганізацыі. 102 арганізацыям рэспублікі прадастаўлена права на ажыццяўленне знешнегандлёвай дзейнасці ў дачыненні да спецыфічных тавараў (работ, паслуг) (большасць з іх - толькі ў дачыненні да прадукцыі ўласнай распрацоўкі і / або вытворчасці).

Гiсторыя

Пасля распаду СССР на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь апынулася значная колькасць прадпрыемстваў, якія выпускаюць прадукцыю ваеннага прызначэння ў асноўным у выглядзе незавершаных элементаў, вузлоў, дэталяў і г.д. Старыя эканамічныя і вытворчыя сувязі з прадпрыемствамі, якія знаходзiлiся ў іншых дзяржавах, у асноўным былі разарваныя. Пры гэтым абаронны сектар беларускай эканомікі аказаўся раз'яднаны па прычыне ведамаснай прыналежнасці да розных галін прамысловасці. Такая сітуацыя не спрыяла развіццю абароннага сектара эканомікі. У гэтых умовах кіраўніцтва дзяржавы выразна ўсведамляла аб'ектыўную рэальнасць, што каб падтрымаць баявы патэнцыял Узброеных Сіл на неабходным узроўні патрабуецца пастаяннае ўдасканаленне не толькі баявой падрыхтоўкі, але і ўзбраення, ваеннай і спецыяльнай тэхнікі.

З мэтай рэалізацыі адзінай палітыкі ў галіне забеспячэння абароны, развіцця і ўзмацнення ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва з замежнымі дзяржавамі ў снежні 2003 г. па ініцыятыве Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь быў створаны Дзяржаўны ваенна-прамысловы камітэт Рэспублікі Беларусь (Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 30 снежня 2003г. № 599).

Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі аб стварэнні Дзяржкамваенпрама быў прызваны спыніць расцягванне па кутах таго патэнцыялу, які застаўся ў Рэспубліцы Беларусь у спадчыну ад магутнага ваенна-прамысловага комплексу Савецкага Саюза. У той час тэндэнцыі да гэтага праглядаліся выразна.

У няпростай абстаноўцы ўдалося не толькі захаваць высокакваліфікаваныя кадры і магутную навукова-вытворчую базу, якія дасталіся Беларусі ад савецкага абаронна-прамысловага комплексу пасля распаду СССР, літаральна з каленяў падняць «страчаныя» у 1990-я гады прадпрыемствы і стварыць умовы для іх далейшага развіцця, але і сфармаваць дзеяздольную вертыкальна інтэграваную структуру, якая дазваляе паспяхова рэалізоўваць дзяржаўную палітыку ў галіне развіцця і ўтрыманнi ўзбраення, ваеннай і спецыяльнай тэхнікі, а таксама ў сферы ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва з замежнымі партнёрамі і экспартнага кантролю.

Менавіта гэтыя прыярытэты былі пазначаныя ў якасці ключавых пры стварэнні Дзяржкамваенпрама.

На першым этапе, пачынаючы з 2003 па 2009 год, Дзяржкамваенпрам стабілізаваў сітуацыю на прадпрыемствах абароннага сектара эканомікі, скаардынаваў іх дзейнасць. Былі вызначаны іх рэальныя магчымасці і гатоўнасць да стварэння новай, запатрабаванай прадукцыі.

У выніку вельмі ўзважанай дзяржаўнай палітыкі ў Беларусі «абаронка» была трансфармавана ў досыць дзеяздольны і ўнутрана звязаны комплекс, арыентаваны на мэтанакіраванае развіццё шэрагу «нішавых» перспектыўных абаронных тэхналогій.

Найважнейшай вяхой выхаду на якасна новы ўзровень працы з'явілася прыняцце Дзяржаўнай праграмы ўзбраення на 2006-2015 гады, якая прадугледжвала паэтапнае тэхнічнае перааснашчэнне Узброеных Сіл. Гэта першы самы маштабны ваенна-тэхнічны праект за ўсю гісторыю суверэннай Беларусі, які быў паспяхова рэалізаваны.

У выніку выканання навукова-даследчых і доследна-канструктарскіх работ была створана аснова для арганізацыі вытворчасці айчыннымі прадпрыемствамі новых сродкаў разведкі, радыёэлектроннай барацьбы, навігацыйна-тапаграфічнага забеспячэння, аўтаматызаваных сістэм кіравання ўсіх узроўняў для ВПС і войскаў СПА.

Гэта дазволіла пачаць рэалізацыю комплексных сістэмных праектаў, якія дазваляюць забяспечыць істотнае павышэнне эфектыўнасці сістэмы нацыянальнай бяспекі, у тым ліку ў сферы абараназдольнасці, пры наступным зніжэнні затрат на яе функцыянаванне.

У 2009 годзе на вышэйшым дзяржаўным узроўні было прынята рашэнне аб распрацоўцы і рэалізацыі стратэгіі далейшага развіцця абароннага сектара эканомікі (ОСЭ), а таксама комплексу мер, накіраваных на стварэнне ўмоў для эфектыўнай работы арганізацый, якія ўваходзяць у сістэму Дзяржкамваенпрама, а таксама іншых арганізацый АСЭ.

На працягу 2010 года была праведзена сур'ёзная «інвентарызацыя» Дзяржкамваенпрама. Асноўная ўвага надавалася практычнай рабоце па рэалізацыі новых функцый, ускладзеных на Камiтэт у адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 8 снежня 2009 г. № 602.

Указ аб'ектыўна адкрыў новую вяху ў развіцці ВПК краіны.

Дакументам было зацверджана Палажэнне аб Дзяржкамваенпраме і ўпершыню адкрыта вызначаны пералік арганізацый, падпарадкаваных Камітэту, - раней ён быў закрытым.

Дзяржкамваенпрам таксама самастойна стаў аналізаваць цэнаўтварэнне ў дачыненні да прадукцыі ваеннага прызначэння (ПВП), у тым ліку закупляецца па дзяржаўнаму абароннаму заказу (ДАЗ), распрацоўваць меры эканамічнага стымулявання вытворцаў гэтай прадукцыі, прымаць ва ўстаноўленым парадку ўдзел ва ўзгадненні і ажыццяўленні кантролю над узроўнем цэн на экспартную ПВП.

У дадзеных ўмовах калі задачы Камітэта сталi змененыя было прынята рашэнне аб частковай змене яго структуры. Была сфарміравана кіраўнічая вертыкаль, асобныя галіны якой сталі замыкацца на намесніках Старшыні і прызначаны для рэгулявання дзейнасці прадпрыемстваў АСЭ на ўсіх стадыях іх інавацыйнага развіцця.

Асноўныя намаганні былі пераразмеркаваны з простага павелічэння аб'ёмаў вытворчасці на рашэнне комплексных задач вытворчасці і рэалізацыі сучасных узораў ўзбраення, ваеннай і спецыяльнай тэхнікі (ВВСТ), запатрабаваных ва Узброеных Сілах, а таксама на экспарт.

У 2010 годзе быў завершаны другі этап развіцця Дзяржкамваенпрама, падчас якога ажыццёўлена цэнтралізацыя кіравання ўсімі кампанентамі ваенна-тэхнічнай палітыкі, была зменена сама структура Дзяржкамваенпрама, сістэма ўплыву на АСЭ.

Пачынаючы з 2011 года АСЭ стаў развівацца як высокатэхналагічны сектар айчыннай прамысловасці, узровень навукова-тэхнічнага і вытворча-тэхналагічнага патэнцыялу якога, дазваляе забяспечыць высокія тэмпы эканамічнага росту краіны, а таксама рашэнне задач нацыянальнай абароны і развіцця ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва.

У Дзяржаўную праграму інавацыйнага развіцця Рэспублікі Беларусь на 2011-2015 гады, зацверджаную пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 26 мая 2011 г. № 669 (у рэдакцыi пастановы Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 9 снежня 2015 г. № 1023), увайшлі 3 інавацыйных праекта - «Тэхнічнае перааснашчэнне ў мэтах пашырэння мадэльнага шэрагу і павелічэння аб'ёму выпуску спецыяльнай вялікагрузнай аўтамабільнай тэхнікі» (ААТ «МЗКЦ»); «Касмічнае прыборабудаванне» (ААТ «Пеленг») і «Стварэнне спэцыяльнай тэхнікі" Паланэз-ЗДЭМ »(рэспубліканскае вытворчае унітарнае прадпрыемства" Завод дакладнай электрамеханікі "(РВУП« ЗДЭМ »), якія былі паспяхова рэалізаваны Дзяржкамваенпрамам.

Дзякуючы рэалізацыі планаў комплекснай мадэрнізацыі арганізацый, атрыманы дадатковы імпульс у развіцці айчыннага ракетабудавання і касмічнага прыборабудавання, прадпрыемстваў авіяцыйнай і машынабудаўнічай галін прамысловасці, а таксама ў сферы навігацыі.

Зыходзячы з прыярытэтных задач, якія стаяць перад эканомікай краіны, рэалізацыі ваенна-тэхнічнай палітыкі, накіраванай на стварэнне сучасных канкурэнтаздольных узораў ВВСТ, запатрабаваных як у беларускай арміі, так і на знешнім рынку, была распрацавана Праграма развіцця Дзяржкамваенпрама на 2011-2015 гады, згодна з якой вызначаны пяць прыярытэтных напрамкаў развіцця ўзбраення, ваеннай і спецыяльнай тэхнікі: геаінфармацыйныя сістэмы; забеспячэнне войскаў беспілотнымі авіяцыйнымі комплексамі; сістэмы комплекснага супрацьдзеяння высокадакладнай зброі; баявыя сістэмы сіл спецыяльных аперацый і сухапутных войскаў, а таксама сістэмы агнявога паражэння.

У існуючых умовах быў неабходны пераход да новых форм аб'яднання прадпрыемстваў, да канцэнтрацыі навуковых, вытворчых, фінансавых рэсурсаў, сістэматызацыі працы на знешнім рынку і фарміраванні ВПК краіны.

У рамках маштабных працэсаў раздзяржаўлення і прыватызацыі, якiя адбываліся ў краіне, практычна ўсе РУП Дзяржкамваенпрама былі ператвораныя ў адкрытыя акцыянерныя таварыствы (ААТ), за выключэннем арганізацый-спецэкспарцёраў.

Пераўтварэнне 19 дзяржаўных прадпрыемстваў Дзяржкамваенпрама ў ААТ дало магчымасць прыцягваць замежныя інвестыцыі ў эканоміку Рэспублікі Беларусь шляхам продажу акцый, якія належаць дзяржаве, а таксама эфектыўна ўкараняць у сістэме Дзяржкамваенпрама новую арганізацыйную форму кіравання прадпрыемствамі (стварэнне холдынгаў).

Стварэнне холдынгаў на аснове прадпрыемстваў Дзяржкамваенпрама было вызначана адным з прыярытэтных напрамкаў яго развіцця на сярэднетэрміновую перспектыву згодна з планам развіцця Дзяржкамваенпрама на 2011-2015 гады. Пры гэтым адметнай асаблівасцю, якія праводзяцца ў Дзяржкамваенпраме работ у гэтым напрамку з'явілася прыярытэтная арыентацыя іх на задачы дзяржаўнай праграмы ўзбраенняў (ДПУ). Гэты падыход у цэлым вытрымаў праверку часам.

За 2011-2015 гады канструктарскія бюро і прадпрыемствы ваенна-прамысловага комплексу сфармавалі добры тэхналагічны зачын, правялі вялікі аб'ём навукова-даследчых і доследна-канструктарскіх работ, завадскіх, дзяржаўных і вайсковых выпрабаванняў.

Гэта дазволіла працягнуць пастаўку ва Ўзброеныя Сілы завершаных сістэмных прадуктаў, вызначаных Дзяржкамваенпрама ў 2010 годзе, а таксама пазіцыянаваць на знешнім рынку Рэспубліку Беларусь як краіну, здольную ствараць і пастаўляць сучасныя баявыя геаінфармацыйныя сістэмы, сістэмы комплекснага супрацьдзеяння высокадакладнай зброі, беспілотныя авіяцыйныя комплексы, сістэмы агнявога паражэння, баявыя сістэмы сіл спецыяльных аперацый і сухапутных войскаў.

Найважнейшым вынікам працы стала стварэнне новых перспектыўных відаў ўзбраення, якія былі прадстаўлены на парадзе войскаў Мінскага гарнізона 9 мая 2015 г. у азнаменаванне 70-годдзя Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне. Арганізацыі ваенна-прамысловага комплексу краіны ў кароткія тэрміны распрацавалі і асвоілі ў вытворчасці баявую сістэму, якая адпавядае лепшым сусветным аналагам.

Выпрабаванні новай рэактыўнай сістэмы залпавага агню вялікай далёкасці «Паланэз», якія прайшлі ў чэрвені 2015 г. пацвердзілі магчымасці гэтага высокадакладнай зброі.

Найважнейшай задачай, вырашаемай Дзяржкамваенпрамам, з'яўляецца правядзенне дзяржаўнай палітыкі ў галіне развіцця і ўтрымання ВВСТ, а эфектыўнасць узаемадзеяння з вайсковым ведамствам вызначаецца ступенню выканання ДАЗ, у аснове фарміравання якога ляжыць ДПУ.

Вопыт выканання першага этапу ДПУ (2006 - 2010 гг.) i карэкціроўка пераліку мерапрыемстваў яе другога этапу (2011 - 2015 гг.) паказалі, што неабходна ўнясенне змяненняў і дапаўненняў у заканадаўчую базу. З гэтай мэтай у 2012 і 2015 гадах у Закон Рэспублікі Беларусь "Аб дзяржаўнай праграме ўзбраенняў і дзяржаўным абаронным заказе» былі ўнесены змены.

Так, тэрмін рэалізацыі праграмы быў скарочаны да 5 гадоў. Пры гэтым Дзяржкамваенпрам атрымаў права выступаць у якасці дзяржзаказчыка. Акрамя таго, была дазволена карэкціроўка ДПУ праз штогадовы ДАЗ.

Асноўныя намаганні ў гэтым напрамку сканцэнтраваны на пастаўцы новых, сучасных і мадэрнізацыі існуючых узораў ВВСТ. Прыярытэтнае ўвага пры гэтым надаецца развіццю сродкаў кіравання, СПА, разведкі, РЭБ, сіл спецыяльных аперацый.

Штогод больш за 10 новых узораў узбраення і ваеннай тэхнікі, распрацаваных беларускімі прадпрыемствамi, прымаюцца на ўзбраенне ва Узброеныя Сілы.

У 2015 годзе зацверджана Праграма развіцця абароннага сектара эканомікі і Дзяржаўнага ваенна-прамысловага камітэта Рэспублікі Беларусь да 2020 года, мэтай якой з'яўляецца стварэнне ўмоў для рэалізацыі арганізацыямі АСЭ задач па распрацоўцы, серыйнай вытворчасці і мадэрнізацыі узораў (сістэм) узбраення, якія забяспечваюць вырашэнне на патрабаваным узроўні задач абароны і бяспекі дзяржавы, развіццё ў інтарэсах дасягнення гэтай мэты АСЭ і ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва, развіццё інавацыйнага рэсурсу АСЭ і Дзяржкамваенпрама за кошт паскоранай тэхналагічнай мадэрнізацыі, рэалізацыі канкурэнтных пераваг і развіцця кадравага патэнцыялу пры зніжэнні долі бюджэтнага фінансавання і павышэнні долі выкарыстання ўласных сродкаў арганізацый і іншых крыніц фінансавання.

Дзейнасць абаронных прадпрыемстваў толькі за апошнія пяць гадоў спрыяла пастаноўцы ва Ўзброеныя Сілы Рэспублікі Беларусь па дзяржаўнаму абароннаму заказу каля 4 тысяч 300 адзінак найноўшых і адрамантаваных узораў ВВСТ і спецыяльнай маёмасці - гэта сродкі агнявога паражэння (РСЗА «Паланэз»); мабільныя радыёрэлейныя станцыі і станцыі трапасфернай сувязі; тэлекамунікацыйнае абсталяванне; беспілотныя авіяцыйныя комплексы, эфектыўныя сродкі радыёлакацыі і радыёэлектроннага процідзеяння, у тым ліку прымяненні мультикоптеров масавага вытворчасці; сучасныя прыцэльныя комплексы для сістэм кіравання агнём узораў бранятанкавай тэхнікі; сродкі рухомасці, у тым ліку лёгкабраняваных тэхніка; сродкі тэхнічнага суправаджэння інфармацыйнага забеспячэння дзейнасці Узброеных Сіл, а таксама дзесяткі адзінак авіяцыйнай і бронетэхнікі, якая прайшла капітальны рамонт і мадэрнізацыю, а таксама сродкаў супрацьпаветранай абароны.

Акрамя таго, у войскі пастаўлена больш за 20 тысяч адзінак сродкаў індывідуальнай абароны ваеннаслужачых, у тым ліку бронезащиты.

У ходзе рэалізацыі гэтых праграм працягнута ўдасканаленне сістэмы кіравання АСЭ, абнаўленне вытворчай базы арганізацый і стварэнне вытворчасцей на новай тэхналагічнай аснове па выпуску новага пакалення ВВСТ, а таксама неабходных імпартазамяшчальных вытворчасцей, што дазволіла распрацоўваць і серыйна выпускаць высакаякасную канкурэнтаздольную прадукцыю, захаваць (пашырыць) прысутнасць на рынках ўзбраення, забяспечыць патрэбы сілавых структур у сучасных сродках ўзброенай барацьбы.

Улічваючы змены ў формах і спосабах вядзення ўзброенай барацьбы, у Дзяржкамваенпраме вызначаны 5 комплексных сістэмных праектаў (сістэмы агнявога паражэння; сродкі рухомасці сістэм ўзбраення; БАК ваеннага і грамадзянскага прызначэння; баявыя геаінфармацыйныя сістэмы; сістэмы комплекснага супрацьдзеяння высокадакладнай зброі).

У рамках гэтых сістэмных праектаў сфармаваныя (удакладнены) 10 напрамкаў распрацовак прадукцыі ваеннага прызначэння. Прыярытэты аддадзены развіццю рабатызаванай і беспілотнай тэхнікі, аб'яднанай у сетку баявых і забяспечваючых платформаў, сістэм агнявога паражэння, а таксама баявым лёгкабраняваных аўтамабілям рознага класа і прызначэння, створаным на базе адзінага шасі, інтэграваным з індывідуальнымі і групавымі баявымі сістэмамі вайскоўцаў і г.д.

Зладжаная і мэтанакіраваная праца працоўных калектываў арганізацый забяспечыла выкананне вытворча-эканамічных паказчыкаў, якаснае і своечасовае выкананне кантрактных абавязацельстваў як па ДАЗ, так і ў рамках ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва Рэспублікі Беларусь з замежнымі дзяржавамі.

У бягучых няпростых умовах быў дасягнуты паступальны рух наперад. Пры гэтым шматлікія арганізацыі, якія ўваходзяць у сістэму Дзяржкамваенпрама, паказалі станоўчую дынаміку росту.

З 2004 па 2019 год аб'ём вытворчасці прамысловай прадукцыі (работ, паслуг) арганізацыямі, якія ўваходзяць у сістэму Дзяржкамваенпрама, у доларавым эквіваленце за гэты перыяд часу павялічыўся амаль у 7 разоў (з 94,3 млн. Да 654,5 млн. даляра ЗША).

Аб'ём экспарту тавараў і паслуг арганізацый Дзяржкамваенпрама з 2004 па 2018 год павялічыўся амаль у 7 разоў, а да канца 2018 года гэты паказчык плануецца давесці да 1 млрд. 27 млн. долараў ЗША.

Для Беларусі гэта даволi сур'ёзная лічба, якую немагчыма дасягнуць без пашырэння рынку.

Адказнае, строгае і няўхільнае стаўленне да выканання міжнародных прававых нормаў і абавязацельстваў стала адметнай рысай айчынных экспарцёраў зброі. Усё гэта дазваляе не толькі падтрымліваць моцныя сувязі са шматгадовымі партнёрамі, але і заваёўваць новыя рынкі.

У цяперашні час ўзаемадзеянне ў ваенна-тэхнічнай сферы рэалізуюць больш за 50 двухбаковых пагадненняў у сферы ваенна-тэхнічнага супрацоўніцтва з больш чым 40 краінамі, а ПВП пастаўляецца ў 97 дзяржаў свету.

Станоўчыя вынікі знешняга гандлю забяспечваюць і станоўчы фінансавы вынік гаспадарчай дзейнасці арганізацый Дзяржкамваенпрама.

Гэта дазваляе прадпрыемствам дынамічна развівацца, мадэрнізаваць вытворчасці, стымуляваць працу вядучых спецыялістаў.

Сярэднямесячная заработная плата работнікаў арганізацый, якія ўваходзяць у сістэму Дзяржкамваенпрама, у доларавым эквіваленце вырасла за перыяд з 2004 па 2019 год у 4 разы (з 192 да 775 даляраў ЗША).

Прадукцыйнасць працы (па выручцы на аднаго работніка) у арганізацыях Дзяржкамваенпрама за гэты перыяд вырасла ў 5,7 разы (з 12 да 68 тыс. даляраў ЗША).

Дасягнутыя вынікі пераканаўча даказваюць правільнасць абранага курсу.

У Дзяржкамваенпраме ў 2020 годзе завершана работа па фарміраванні Стратэгіі развіцця да 2025 года і на перспектыву да 2030 года.

Дакумент вызначае праграмна-мэтавую мадэль развіцця абароннага сектара эканомікі і Дзяржаўнага ваенна-прамысловага камітэта, вызначае вектар прыярытэтнай дзейнасці на доўгатэрміновую перспектыву.

Задачы Стратэгіі дасягаюцца шляхам рэалізацыі комплексу дзяржаўных і галіновых праграм, бізнес-планаў, якія прадугледжваюць стварэнне неабходных інстытутаў, кампетэнцый, інвестыцыйных праектаў і інструментаў, забеспячэнне неабходнымі рэсурсамі для іх рэалізацыі.

Асноўныя блокі стратэгіі:

  • стварэнне новых узораў ВВСТ;
  • інстытуцыйныя змены ў кіраванні арганізацыямі і праектамі;
  • трансфармацыя галіны за кошт укаранення новых падыходаў у вытворчай кааперацыі, імпартазамяшчэнні і развіцця інавацыйнай інфраструктуры;
  • імпартазамяшчэнне.

На падставе аналізу вытворчых магчымасцяў, кампетэнцый, дынамікі і тэндэнцый ўнутранага і знешняга рынку па напрамках, бягучага і прагназуемага попыту на прадукцыю ваеннага і грамадзянскага прызначэння вызначаны прыярытэтныя сегменты галіны, якія з'яўляюцца ключавымі кропкамі росту.

Вызначаны пералік прыярытэтных напрамкаў распрацовак ВВСТ на бліжэйшую і сярэднетэрміновую перспектыву, які цесна ўвязаныя з патрэбамі Узброеных Сіл і накіраваны на эфектыўнае выкананне Дзяржаўнай праграмай ўзбраення на 2021-2025 гады.

На падставе ацэнкі сусветных тэндэнцый у супастаўленні з магчымасцямі арганізацый абароннага сектара эканомікі вызначаны асноўныя ДКР і НДВКП (усяго 220, з іх 150 - распрацоўка новых узораў), плануемыя да выканання ў бліжэйшыя пяць гадоў, у тым ліку не толькі па распрацоўцы ВВСТ, але і яго мадэрнізацыі і рамонце як у інтарэсах беларускага ваеннага ведамства, так і инозаказчиков.

Стратэгіяй вызначаны ключавыя змены інфраструктуры галіны і распрацаваны план укаранення сучасных падыходаў у кіраванні распрацоўкамі, вытворчасцю і продажамі.